Geothermie heeft zich gepositioneerd als een van de meest efficiënte en duurzame oplossingen voor klimaatbeheersing in woningen en tertiaire gebouwen in Spanje en Zuid-Europa. De beslissing om te investeren in een geothermisch systeem wordt echter vaak bepaald door een analyse van de rentabiliteit: hoeveel kost de installatie, hoeveel bespaart het ten opzichte van andere technologieën, in hoeveel jaar is de investering terugverdiend?
Dit artikel biedt een gedetailleerd en actueel overzicht van de initiële kosten, het onderhoud, de energiebesparingen en een vergelijking met systemen zoals gas, conventionele elektriciteit en biomassa, om de meest gestelde vragen over de rentabiliteit van geothermie in 2025 te beantwoorden.
Initiële kosten van geothermie: investering en bepalende factoren
De prijs van een geothermische installatie hangt af van verschillende factoren: de grootte van de woning, het type opvang (verticaal of horizontaal), het vermogen van de warmtepomp, de aanwezigheid van vloerverwarming en de geologische kenmerken van de grond. Voor een eengezinswoning van 120 tot 200 m² liggen de prijzen in 2025 tussen € 17.000 en € 45.000, met de volgende geschatte verdeling:
Voor een woning van 120 m² beginnen de kosten van een geothermische installatie zonder vloerverwarming bij € 17.000, terwijl deze met vloerverwarming tussen € 21.400 en € 22.400 liggen. Voor woningen van 150 m² varieert de investering tussen € 18.500 en € 26.750, en voor 200 m² kan deze oplopen tot € 31.000 of zelfs € 33.000 als vloerverwarming wordt meegerekend. Voor grotere woningen, zoals woningen van 300 m², kan de investering oplopen tot € 45.000.

Het type opvang is bepalend voor het budget. Verticale opvang, waarbij diepe boringen van 50 tot 200 meter nodig zijn, is duurder maar garandeert een grotere efficiëntie en minder afhankelijkheid van de weersomstandigheden aan de oppervlakte. Horizontale opvang, waarbij ondiepe sleuven (1-2 meter) moeten worden gegraven, is goedkoper maar vereist een groter beschikbaar terrein en kan door seizoensschommelingen in rendement worden beïnvloed.
In termen van prijs per vierkante meter ligt geothermische energie tussen 142 €/m² en 178 €/m² voor woningen van 120 m², en tussen 155 €/m² en 165 €/m² voor grotere oppervlakken, altijd afhankelijk van het al dan niet aanwezig zijn van vloerverwarming.
Onderhoudskosten van geothermie
Een van de grote voordelen van geothermie is de lage onderhoudskost in vergelijking met conventionele systemen. Onderhoudsplannen voor residentiële systemen variëren tussen € 165 en € 280 per jaar, afhankelijk van de inbegrepen diensten, zoals controle van de warmtepomp, controle van de warmtewisselaars, reiniging van filters en dringende technische bijstand.
De Spaanse regelgeving (RD 1027/2007) schrijft voor dat apparatuur met een vermogen van minder dan 12 kW om de vier jaar moet worden gecontroleerd en apparatuur met een hoger vermogen om de twee jaar. De meeste fabrikanten en installateurs raden echter een jaarlijkse controle aan om een maximale efficiëntie te garanderen en de levensduur van het systeem te verlengen, die onder optimale omstandigheden meer dan 25 jaar kan bedragen.
In vergelijking met gas- of biomassasystemen, die vaker moeten worden gecontroleerd en waarbij onderdelen zoals branders, kleppen of brandstoftanks regelmatig moeten worden vervangen, onderscheidt geothermie zich door zijn eenvoudige werking en minder storingen.
Energiebesparing: verbruik en efficiëntie
De sleutel tot de rendabiliteit van geothermische energie ligt in de hoge prestatiecoëfficiënt (COP). Een typische geothermische warmtepomp in Spanje haalt een gemiddelde COP van 5, wat betekent dat het systeem voor elke verbruikte kWh elektriciteit 5 kWh thermische energie opwekt voor verwarming, koeling of sanitair warm water. Ter vergelijking: een luchtwarmtepomp heeft doorgaans een COP van 3 en een gas- of biomassaketel haalt nauwelijks meer dan 0,9-1,1.
De werkelijke kosten van door geothermie geproduceerde thermische energie zijn afhankelijk van de elektriciteitsprijs. In 2025 ligt de elektriciteitsprijs in Spanje rond de 0,133 €/kWh, wat betekent dat de kosten voor het verkrijgen van 1 kWh thermische energie met geothermie slechts 0,026 € bedragen (0,133 €/5), ver onder de kosten van aardgas (0,0575 €/kWh) of pellets (0,07 €/kWh).
Voor een woning van 150 m² met een jaarlijks verbruik van 12.000 kWh thermische energie zouden de jaarlijkse energiekosten bijvoorbeeld als volgt zijn:
- Geothermie (COP 5): 2.400 kWh elektriciteit x 0,133 €/kWh = 319 €
- Aerothermie (COP 3): 4.000 kWh elektriciteit x 0,133 €/kWh = 532 €
- Aardgas: 12.000 kWh x 0,0575 €/kWh = 690 €
- Pellets: 12.000 kWh x 0,07 €/kWh = 840 €
- Directe elektriciteit: 12.000 kWh x 0,133 €/kWh = 1.596 €
Deze gegevens bevestigen dat geothermie veruit de meest efficiënte en economische optie is op lange termijn, zelfs rekening houdend met de volatiliteit van de energieprijzen.
Vergelijking met andere energiesystemen
De initiële investering in geothermie is hoger dan bij andere systemen, maar de jaarlijkse besparingen compenseren dit verschil snel. Hieronder volgt een vergelijking van de installatie- en exploitatiekosten voor een woning van 150 m²:
| Systeem | Initiële investering | Jaarlijkse energiekosten | Jaarlijks onderhoud | Geschatte levensduur |
|---|---|---|---|---|
| Geothermie + vloerverwarming | 25.250 € | 319 € | 200 € | 25-30 jaar |
| Aerothermie + vloerverwarming | 18.750 € | 532 € | 200 € | 15-20 jaar |
| Aardgas + radiatoren | 10.600 € | 690 € | 180 € | 15 jaar |
| Biomassa (pellets) | 9.000 € | 840 € | 250 € | 15 jaar |
| Directe elektriciteit | 2.640 € | 1.596 € | 100 € | 10 jaar |
Biomassa vereist weliswaar een lagere initiële investering, maar ook meer opslagruimte, regelmatige reiniging en een constante brandstofvoorziening, en is bovendien onderhevig aan prijsschommelingen voor pellets of hout. Aardgas daarentegen maakt het systeem afhankelijk van fossiele brandstoffen en veroorzaakt CO₂-uitstoot, en is bovendien onderhevig aan de volatiliteit van de internationale markt. Directe elektriciteit is de minst efficiënte en duurste optie in termen van jaarlijks verbruik.
Terugverdientijd van geothermie
De terugverdientijd van een geothermische installatie hangt af van het verschil in investering ten opzichte van andere systemen en van de jaarlijkse besparing. In 2025 bedraagt het verschil in kosten tussen geothermie en aardgas voor een woning van 150 m² ongeveer 14.500 € (25.100 € tegenover 10.600 €), terwijl de jaarlijkse besparing ongeveer 1.442 € bedraagt. Dit betekent dat de terugverdientijd ongeveer 10 jaar bedraagt:

Ter vergelijking: aerothermie is in slechts 2,7 jaar terugverdiend ten opzichte van aardgas, maar de jaarlijkse besparing is lager en de levensduur is doorgaans ook korter.
Geothermie is sneller terugverdiend als gebruik wordt gemaakt van overheidssubsidies, die in 2025 de investering met € 2.250 tot € 13.500 kunnen verlagen, afhankelijk van de autonome regio en het type project. Bovendien is de besparing groter in grotere woningen of in gebouwen met een hoog energieverbruik, waar de efficiëntie van het geothermische systeem optimaal wordt benut.
Analyse van de rentabiliteit op lange termijn
De levensduur van een geothermische installatie bedraagt meer dan 25 jaar en de bronnen kunnen bij goed onderhoud meer dan 50 jaar meegaan. Dit betekent dat de gebruiker na de afschrijvingsperiode tientallen jaren lang kan genieten van vrijwel gratis klimaatbeheersing, met minimale energie- en onderhoudskosten.
In een scenario van stijgende energieprijzen, zoals verwacht voor elektriciteit en gas in de komende jaren, neemt de rentabiliteit van geothermie nog verder toe. Bovendien maakt de integratie met andere hernieuwbare energiebronnen, zoals fotovoltaïsche energie, een zelfvoorzieningsgraad van meer dan 80% mogelijk, waardoor de afhankelijkheid van het elektriciteitsnet en de daarmee gepaard gaande kosten nog verder worden verminderd.
Conclusie: is geothermie rendabel in 2025?
Geothermie is in 2025 de meest rendabele optie voor de integrale klimaatregeling van woningen en gebouwen in Spanje en Zuid-Europa, met name in nieuwbouw- of renovatieprojecten. Hoewel de initiële investering hoog is, garanderen de energiebesparingen, de kostenstabiliteit en het geringe onderhoud een terugverdientijd van 7-10 jaar, wat ruim onder de levensduur van het systeem ligt.
Een vergelijking met aerothermie, aardgas, biomassa en directe elektriciteit toont aan dat geothermie de laagste jaarlijkse energiekosten en het hoogste thermische comfort biedt, en bovendien bijdraagt aan decarbonisatie en energieonafhankelijkheid. Het benutten van subsidies en het plannen van de installatie met gespecialiseerde professionals zijn essentieel om de rentabiliteit te maximaliseren en het succes van het project te garanderen.
In een context van volatiele energieprijzen en toenemende eisen op het gebied van duurzaamheid, bevestigt geothermie zich als een slimme investering voor wie op zoek is naar efficiëntie, besparingen en een toekomst.







